Жаңа жылдан кейін 1 қаңтарда бастың ауыруысыз-ақ та тұруға болады. Бастысы тек әдістерін біліп, ережелерді сақтау керек.
Төрт адамнан тұратын қарапайым отбасын елестетейік. Әкесі, анасы, ұлы және қызы. Олар жаңа жылға дайындалуда. Анасы көкөністерді салатқа кеседі, әкесі үстел мен орындықтарды жинайды, ал балалар ойнап, жүгіріп жүр. Кенеттен есік қоңырау шалды. Бұл өз отбасыларымен қонаққа келген жақын достары – Нұржан мен Степан екен. Мереке басталды.
Отағасының аты Саят. Ол екі жұмыс істейді. Бос уақытта жүк тиеуші және такси жүргізушісі. Жыл бойы ол отбасы үшін аптасына жеті күн дерлік жер жыртып, содан кейін демалуға шешім қабылдады. Ал дастархан басына отыра салысымен: «Енді мен жақсылап демаламын, қиындықтарды ұмытып, кішкене бой сергітемін» деген ой жүгірді.
Саят биылғы жаңа жыл түнінде жыл бойы ішкен. Ол шарапты арақ пен сырамен араластырса да бәрібір еді. Себебі ол демалып жатыр, құқығы бар. Ал ішімдік болса, оның тілін шешті – тосттар айта бастады, жоспарларымен бөлісті, әңгіме ашық еді торпайтын. Қазір ол өзін жақсы сезініп отыр, бірақ ертең бәрі басқаша болады.
Мереке аяқталды. Қонақтар кетіп қалды. Әйелі барлық ыдыстарды жуып, төсекке кетті. Балалар да баяғыда ұйқы әлеміне кеткен. Бірақ отағасы әлі де ішіп, отбасының игілігі үшін тағы бір жыл жұмыс істейтінін ойлап отыр. Міне, соңғы стақанын ішіп болған соң, отбасына қосылды.
Таңертең ол мұндай «тозақты» күтпеген еді. Басы дірілдейді, ауырады, басы айналады. Қол-аяқтар мойынсұнбайды және аздап шайқайды. Іші, арқа, иық, белі де ауырып тұр. Саят сынды. Бойын қорқынышты асқынған ауру алдырды. Бұған жол бермеудің және күресудің жолдарын Bizmedia.kz тілшісі айтып бермек.
Көпшілігіміз Жаңа жылдан кейін ішімдіктен бас аурудың не екенін білеміз. Бұл демалыс және мереке күндерін бұзады. Адамдар жыл басынан ләззат алып, жақсы уақыт өткізе алмайды. Бірақ дәрігерлер «ішімдіктен бас ауруын» жеңуге болады деген пікірде. Және бұл үшін сыра, арақ немесе шараптан бас тартудың қажеті жоқ. Бір-екі лайфхактарды білген жеткілікті. Тіпті, оның алдын алуға да болады.
Жаңа жылдан кейін бас ауруын қалай жеңуге болады? Лайфхак №1
Алкогольдің тек бір түрін ішіп, денсаулыққа үлкен зиян тигізбеуге болады. «Дәрежелі сусындарды» араластыруға болмайтынын бәрі біледі. Әсіресе мықтылығын төмендету үшін, араластырудың қажеті жоқ. Мұнда да жағдай ұқсас. Мысалы, егер сіз шарап ішсеңіз, алдын ала біреуін ғана сатып алыңыз. Қалауыңыз бойынша қызылын немесе ағын таңдауға болады.
Лайфхак №2
31 желтоқсанда күні бойы аш жүрмеңіз. Басқа да қарапайым күндер сияқты таңертең және түскі ас кезінде міндетті түрде тамақтанған абзал. Бұл сізді дастархан басында тынқиып тоюдан құтқарады. Негізі тоқ қарын ішімдіктен кейінгі бас ауруын күшейтеді. Сондай-ақ, аш қарынға алкогольді ішуге болмайды.
Лайфхак №3
Алкоголь интоксикацияны тудырады – организмдегі алкоголь ыдырау өнімдерімен бірге қоса улы қоспаға айналады. Бұған жол бермеу үшін алкогольмен бірге көбірек су ішу керек. Тәжірибелі адамдардың арасында бір ереже бар – рюмка ішсең, стаканмен шай. Бұл әдіс қандағы спиртті сұйылтуға көмектеседі.
Жаңа жылдан кейін бас ауруынан қалай сақтануға болады?
Егер сіз оның алдын ала алмай өзіңізге еркіндік берсеңіз, дәл сол алкогольмен бас жазудың қажеті жоқ. Дәрігерлердің айтқанын тыңдағаныңыз жөн. Ең әуелі денедегі тепе-теңдікті қалпына келтіру керек.
Кеңес №1
Жұмыртқаны қайнатуға немесе қуыруға болады. Талғамыңызға байланысты. Таңертең жиі тәбетіміз болмайтынын білеміз, біз тек ішуді қалаймыз. Бірақ сіз өзіңіз үшін тырысуыңыз керек. Тауық жұмыртқасында пайдалы амин қышқылы бар. Ол бұрын алкогольдің әсерінен өсіп кеткен бауырдағы ацетальдегидті «өлтіреді». Сарыуызда глутатион да бар. Бұл сіздің денеңізге алкогольдан кейінгі аурумен тезірек күресуге мүмкіндік беретін фермент.
Кеңес №2
Сіз таң қаласыз. Енді спаржа туралы сөйлесейік. Жаңа спаржаның құрамында көптеген аминқышқылдар бар екені ғылыми дәлелденген. Бауырды тазартатындар дәл осылар. Ал бауыр алкогольдан кейін басқаларға қарағанда көбірек зардап шегеді. Спаржа ішкеннен кейін тамақ жеуге болады. Есесіне болашақта бауырыңыз да сізге рахмет айтатын болады.
Кеңес №3
Соңғы рет көп ішкен кешті еске түсіріңіз. Ал қазір таң атты. Есіңізде болар, жүрек айну азабы? Бұл уланудың ең танымал белгілерінің бірі. Ал онымен күресу өте қиын. Бірақ бір тәсіл бар. Бұл көмектеседі деп үміттенеміз. Біз зімбір қосылған жалбыз шайы туралы айтып отырмыз. Бұл сусын жүрек айнуынан арылуға ғана емес, қалпына келтіруді тездетуге де көмектеседі.
Кеңес №4
Күлмеңіз. Бұл тұздалған қияр. Ресейдің кейбір ынталы ғалымдары тұзды ерітіндіні зерттеген болатын. Біз мұны ресми түрде растамаймыз. Бірақ бұл жігіттер тұзды ерітінді асқазанның ауырсынуын азайтады және электролит деңгейін қалпына келтіреді деді. Қалай болғанда да, тұздалған қияр ешкімге асықпайды. Кем дегенде, бұл дәмді.
Кеңес №5
Алкоголь – жаман. Ол организмдегі калий мен натрийді жояды. Оларсыз біз өзімізді әлсіз сезінеміз. Таңертең оларды мүмкіндігінше тез қалпына келтірген жөн. Ал олар көп жағдайда бананда кездеседі.
Қорытынды
Өкінішке қарай, адамзат әлі күнге дейін алкогольмен уланудың емін ойлап тапқан жоқ. Әрине, дәрі-дәрмектердің көп түрі бар, бірақ қолданушылар пікіріне қарағанда, олар қатты көмектеспейтін көрінеді. Мүмкіндігінше өз күшіңізбен бой жаздыруға тырысқан дұрыс. Әйтпесе дәрігерді шақырыңыз. Бұл кеңесті бізге бұрынғы нарколог дәрігер берді. Қазір ол Қазақстанда медицина ғылымдарының академигі. Сондықтан аты-жөнін жазбауды өтінді.
Бірақ қорытындысында ол ойландырарлық сөз айтты.
«Бүкіл кеш барысында ішімдік ішіп отырып, таңертең бір таблетканың арқасында бой жаздыру мүмкін емес. Көптеген адам бұл туралы армандайды. Мен нарколог болып жұмыс істегенде, менен бой жаздыру үшін не ішу керектігін жиі сұрайтын. Мен сол кезде де, қазір де айтамын. Дене мұнымен өз бетімен күреседі. Ал сіз оған тек сәл көмектесе аласыз. Оған қоса бұл да үнемі іске аса бермейді. Негізі тым көп ішпеген дұрыс», – деді ол.
Маңызды ақпарат
Қуанышқа орай, әзірге похмельден ешкім өлген жоқ. Алайда, алкогольмен уланып, о дүниеге де кетуге болады. Оларды ажырату қиын, бірақ мүмкіндік бар.
Адамның бойында келесідей симптомдарды көрсеңіз дереу жедел жәрдем шақыру керек:
Ол сұрақтарға жауап бере алмай жатса. Тіпті, өзін қайда екенін де білмесе – бұл шатасу;
Тоқтаусыз құсса;
Денесінің еті құрыса бастаса;
Өте баяу тыныс ала бастаса (минутына 8 тыныстан кем болса) немесе тұрақсыз тыныс алса – олардың арасында 10 секундтан астам үзілістер бар;
Көк немесе бозғылт тері ақса;
Дене температурасы төмендеп, естен танса.
Әрине, мереке кезінде кімнің ішкісі келмейді? Бірақ тыңқиып шарап ішіп, ертесі күні ауырып жатқанша, мерекені ішімдіксіз-ақ отбасы, жақындар мен достардың айналасында жайлы атмосферада, көңілді өткізуге де болады ғой. Ал таңдау енді, әркімнің өзіне байланысты.
Сіз жаңалықтар туралы не ойлайсыз