Адам папилломавирусы (АПВ) — жатыр мойны обыры, ерлер мен әйелдердің сыртқы жыныс мүшелерінің қатерлі ісігі, ауыз қуысының қатерлі ісігі және аногенитальды сүйелдер сияқты әртүрлі қатерлі ісіктердің дамуын тудыратын инфекция.
Алматы онкологиялық орталығының онкогинекология бөлімшесінің меңгерушісі Райхан Болатбекованың айтуынша, АПВ вирустың 200-ге жуық түрінен тұрады, олардың 14-і адамдар үшін қауіпті деп танылған.
Бұл әлемдегі ең көп таралған вирустардың бірі және адамдардың көпшілігі өмір бойында АПВ-нің қандай да бір түрін жұқтырады. Әсіресе жыныстық белсенді жастағы 25-30 жасқа дейінгі жастар инфекцияға бейім.
«Көп жағдайда ағза АПВ инфекциясын емдеуді қажет етпей-ақ өздігінен күреседі, алайда кейбір адамдарда вирус қатерлі ісіктің дамуына әкелуі мүмкін. Вакцинация мен скринингті қамтитын алдын алу бағдарламалары жатыр мойны обырының алдын алуда жоғары тиімділікті көрсетті», — деп атап өтті ол.
Көптеген зерттеулер АПВ вакцинациясының экономикалық тиімділігін растады. Вакцинация жатыр мойны обырынан болатын ауруды және өлімді 70-97% төмендетуі мүмкін, бұл болашақта бұл мәселені толығымен жою мүмкіндігін көрсетеді.
Бүгінгі таңда жатыр мойны обыры (ЖМО) дамушы елдердегі әйелдерде жиі кездесетін қатерлі ісіктердің бірі болып қала береді.
Қазақстанда жатыр мойны обыры әйелдер арасында қатерлі ісікке шалдығу көрсеткіші бойынша екінші орында тұр. Жыл сайын жатыр мойны обырының 1900-ден астам жаңа жағдайы және 600-ге жуық өлім тіркеледі. АПВ-ге қарсы вакцинация ұлттық егу күнтізбесіне енгізілген және 2024 жылдың күзінде ата-анасының келісімімен 11 жасқа толған жасөспірім қыздарға екпе салуды бастау жоспарлануда.
«АПВ және онымен байланысты аурулар мәселесі жоғары назар аударуды және белсенді алдын алу шараларын қажет етеді. Вакцинация және тұрақты скринингтік бағдарламалар жатыр мойны обыры мен АПВ тудыратын жатыр мойны обырынан және басқа аурулардан болатын ауруды және өлімді азайтуда маңызды рөл атқарады. Медициналық қоғамдастық пен жұртшылықтың бірлескен күш-жігері жағдайды айтарлықтай жақсартуға және болашақ ұрпақтың денсаулығын сақтауға көмектеседі», — деп қорытындылады онколог.
Сіз жаңалықтар туралы не ойлайсыз