Жуырда Tik-tok әлеуметтік желісінде Мәскеу қ. «Орион» кондитерлік үйінің өнім мұқабасында торт құрамының қазақша тізімі сауатсыз жазылған бейнеролик жарияланды.
Бейнероликте тұтынушы торт өнімінің құрамында не бар екенін анық түсіріп, сауатсыз жазылған қазақша нұсқасына назар аударды. Бірінші болып көзге анық түскені «яйцо 1 кат» құрамдас бөлігінің «1 мысық жұмыртқасы» деген аудармасы еді. Алайда, пікір білдірушілердің қырағылығы мұқабаға жақсырақ үңіліп, «салмақты шоколад», «шайқалған кілегей», «қоюландырылған сүт», «шоколад қоры» сынды тағы бірнеше қате аудармаларды байқауға септігін тигізді.
Еске сала кетелік, 2004 жылы қабылданған, ал 2013 жылы өңделіп, бекітілген Қазақстан Республикасының Ұлттық стандарты бойынша (ҚР СТ 985-2013) «Тұтынушы салу, сақтау, тасымалдау және сату шарттарын сақтаған жағдайда дайындаушы торттар, орамалар және пирожныйлардың стандарт талаптарына сәйкес екендігінің кепілдігін беруге тиіс».
Яғни, өнім құрамының тізімі дұрыс қазақшаға аударылмағаны бұл талапты бұзып тұр деген сөз ғой?
«Орион» кондитерлік үйі Мәскеу облысының Мытищи қаласында орналасқан және шамамен 18 жылдан астам жұмысын жалғастырып келеді. 763 тауар түрін қамтиды. Негізгі өндірілетін азық-түлік өнімдері: нан, торттар мен кондитер өнімдері, безе, пряниктер және т.б.
Сонымен қатар, Қ-Ж. Тоқаев жуырда ТМД аумағында орыс тілін дамыту туралы үш ай бұрынғы бастамасын қайта көтерген болатын. Нәтижесінде 26 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен бейресми саммитте Тоқаев 2023 жылды «орыс тілінің жылы» деп бекітуге келісімін бергенін еске сала кетелік. Бұл жаңалыққа халық әлбетте наразы болғанын да назардан тыс шығармауымыз керек.
Негізі Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 11 шілдедегі N 151-І «Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы» Заңының 4-бабында «Қазақстан Республикасының ұлттық тілі – қазақ тілі» деп бекітілген болатын. Онда неге Ұлттық стандартқа сай емес өнімге KZ маркасын беріп, нарыққа шығуына рұқсат еткен? Қазақша нұсқасындағы ингредиенттер тізіміне қарап тұрсаң, торт құрамындағы қоспалар расымен стандартқа сай емес пе деп ойлап қалуға болады.
Кейбір сарапшы мамандардың айтуынша, сапалы аудармашылар, филолог, лингвист, журналистер тиісті түрде қаржыландырылмайды, ал ҚР Ұлттық Стандартты бақылау қызметінің салғырттығының кесірінен осындай жайт орын алып отыр.
Ал, сіздің ойыңызша мұнда қазақ тілінің мәртебесі түсіп тұр ма әлде қызметте жай ғана ағаттық кету мүмкін бе? Елімізде сапалы мамандар тапшы ма әлде ресми түрде жарияланғандай тілге деген құрмет шын мәнінде жоқ па?
Discussion about this post