Артериялық гипертония — жас және жынысқа қарамастан миллиондаған адамға әсер ететін әлемдегі ең көп таралған аурудың бірі.
Алматы Қалалық кардиологиялық орталығының кардиологы Апиева Назира Ізтілеуқызының айтуынша, артериялық гипертония инфаркт пен инсульт сияқты ауыр патологиялардың негізі.
Үнемі жоғары қысым артерия қабырғаларын ауырлатып, олардың зақымдалуына және қалыңдауына әкеледі. Уақыт өте келе бұл жүрек пен ми сияқты өмірлік маңызды мүшелерді қамтамасыз ететін үлкен тамырлар мен артериялардың өзгеруіне әкеледі.
«Көбіне гипертонияны «үнсіз өлтіруші» деп атайды, өйткені ол бастапқы кезеңде асимптоматикалық болуы мүмкін. Көптеген адам ауыр асқыну пайда болғанға дейін қан қысымының жоғарылағанын түсінбейді. Осылайша бұл жағдай денені біртіндеп бұзады, миокард инфарктісі мен инсульт қаупін арттырады», — дейді маман.
Артериялық гипертензияның негізгі қауіп факторына тұқым қуалаушылық, жас, дұрыс тамақтанбау, жүріс-тұрысы аз өмір салты, стресс, семіздік және темекі шегу мен алкоголь ішу сияқты жаман әдеттер жатады.
Көп жағдайда қысымның жоғарылауы науқас үшін байқалмайды. Алғашқы белгілерді қысымды тонометрмен кездейсоқ өлшеу арқылы ғана анықтауға болады.
АҚ өлшеуге себеп болатын бірқатар белгі бар:
Жоғары қысымның жиі кездесетін белгілері — бастың әр түрлі аймағындағы ауырсыну. Көбіне пациенттер бастың артқы жағындағы не самайдағы батып ауырсынуға шағымданады.
Кішкентай капиллярлардың кеңеюіне байланысты бет терісінің қызаруы.
Басқа қан ағымынан туындаған жылу сезімі.
Гипертонияның жиі кездесетін белгілері — бас айналу, көру ыңғайсыздығы, тамыр жеткіліксіздігіне байланысты пайда болатын құлақтағы шуыл.
Компенсаторлық күші төмен адамда симптомдар айқынырақ болады. Жаттыққан адамда жүрек пен қан тамырлары жүктеме мен қысымның өзгеруіне дайын, сондықтан жоғарыда сипатталған шағымдар науқасты алаңдатпауы мүмкін.
Артериялық гипертонияны тиімді алдын-алу өмір салтын өзгертуді, үнемі жаттығу жасауды, темекі шегу және алкогольден бас тартуды, қалыпты салмақты сақтауды және тұз бен майдың шектелуімен дұрыс тамақтануды қамтиды. Маңызды аспект — қан қысымын өзін-өзі бақылау күнделігін қолдана отырып қан қысымын үнемі бақылау.
Сондай-ақ кардиологқа жылына кемінде екі рет көріну, дәрігердің барлық тағайындауын орындау және уақтылы тексеруден өту, дәрігер тағайындаған дәрі-дәрмекті қабылдау.
Гипертониямен ауыратын адамдардың денсаулығы мен өміріне үздіксіз қауіп-қатер төнеді. Қан қысымын бақылау және оның жоғарылауын тудыратын негізгі себептерді емдеу қауіпті асқынудың алдын алудың негізгі міндеті.
Тиісті ем алмай немесе кәсіби емес өзін-өзі емдеуге тырысқанда, асқыну кез келген уақытта, мысалы, инсульт немесе инфаркт түрінде пайда болуы мүмкін.
Сіз жаңалықтар туралы не ойлайсыз