Жас ұрпақ – кез келген мемлекет пен қоғамның негізі. Оларға қиындықтармен күресуге көмектесу үшін және әлемді өзгертуге мүмкіндік беру үшін, оларға барлық қажетті білім мен есіктерді ашу өте маңызды. БҰҰ жарқын болашақ жастардың идеалы, дамуы мен кең ой-өрісіне байланысты деді және сөзінің шындығы бар – деп хабарлайды Qazaqpress Optimizm.kz-ке сілтеме жасап.
Umay Boizhetken – бұл жасөспірім қыздарға арналған ақысыз онлайн бағдарлама және әйелдердің көшбасшылығы мен кәсіпкерлігін дамытуға бағытталған. Жоба MamaSpace жеке қоры мен Pipl желілік бюросы, бас серіктес – «Chevron» қолдауымен ұйымдастырылды. Optimism.kz тілшісі жобаның ұйымдастырушысы Мерей Мұстафинадан қыздарға қалай сабақ беретінін, кім сабақ беретінін және бағдарламаның қалай жүріп жатқанын сұрап білді.
– Umay Boizhetken туралы айтып берсеңіз. Оны құруға сізді не шабыттандырды?
– Біз Умай Бойжеткенді құрған кезде, әйелдер көшбасшылығының экожүйесін құру туралы ойладық, себебі біздің Umay Global жобасында үш бағыт бар. Біріншісі, Umay Boost – 5 жылдан асқан, нарықта жақсы бекітілген кәсіптері бар кәсіпкер әйелдер үшін көшбасшылық бағдарламасы. Одан кейін, Umay Rocket – бұл нарықта 1 жылдан 4 жылға дейінгі жас кәсіптерге арналған акселерация бағдарламасы.
Үшіншісі – Umay Boizhetken. Ол 14 жастан 16 жасқа дейінгі жасөспірім қыздарға кәсіпкерлікке және көшбасшылық дағдыларды үйретуге арналған. Бағдарламаны құру кезінде бізді «көшбасшы болуға ешқашан ерте емес» деген сөз шабыттандырды. Сонымен қатар, көшбасшылар болашақты бүгін жоспарлайды деп ойлаймыз.
Жас қыздар Umay экожүйесінің бір бөлігі бола алатындай жоба жасағымыз келді. Олар талапты көшбасшылардан кәсіптік бағдар алып, бизнес және қаржы саласындағы ең мықты мамандармен таныса алатындай жағдай жасағымыз келді. Қыздардың өз-өзіне жақсы баға беруі, өз-өзін бағалауын жоғарылатуы және аудитория алдында сөйлеуді үйренуі біз үшін де маңызды болды.
– Жоба жасөспірім қыздарды көшбасшылық пен кәсіпкерлікке үйретуге бағытталған. Неліктен бұл екі бағытты таңдадыңыз?
– Мен бұл сұраққа ішінара жауап бердім, бірақ қайталайын, біз әйелдер көшбасшылығының экожүйесін құрып жатырмыз, онда жасөспірім қыздар да өздерін қалыптастырды. Біздің жобада тұрақты кәсіптері бар әйелдер, жас кәсіптері бар әйелдер оқиды және қазір жасөспірім қыздар да тартылып жатыр. Олардың арасында сыныптастық қарым-қатынас бар, соның арқасында олар бір-біріне көмектеседі.
Сондай-ақ, бағдарлама бойынша қыздарды оқытудың негізгі бағыттарын таңдағанда, бүкіл әлемді дамытып келе жатқан дүниежүзілік тенденцияларды ескердік. Сонымен қатар, қазір әйелдер көшбасшылығының дамуы өте өзекті және маңызды мәселе екенін айтқым келеді. Кәсіпкер ретінде ойлау барлық адамдар үшін маңызды, өйткені жақсы да сапалы кәсіпкер қашан да болсын корпорациялар мен т.б. үшін өте жоғары сұранысқа ие болады. Себебі корпорациялардың өзі де бағыттарын өзгертуде. Олар қатаң иерархиялық құрылымдардан және корпоративтік форматтан көлденең сызық бойынша дамып, қайта құрылу үстінде. Қазірдің өзінде әр адамның кәсіпкерлік дағдысы болуы керек. Бағдарламаны әзірлеу кезінде біз осыған сүйендік.
– Қыздар қандай пайда алып жүр?
– Бағдарламада қыздар сыни ойлауды дамытады және өздерінің күшті жақтарын таниды. Біз оларға кәсіби тұрғыда қай бағытта дамуы керектігін түсінуге көмектесеміз. Әрине, біз қандай әлемде өмір сүретінімізді түсініп отырмыз. Әлем қарқынды дамуда. Осыған сүйене отырып, жаңаша ойлау мен креативтілігінің арқасында қыздар болашақта өз мақсаттарына жетеді деп ойлаймыз. Бұл жобаны құрғандағы мақсатымыз болды.
Жас қыздар үшін тәжірибелі кәсіпкерлермен кездесу өте маңызды. Алайда, біз оларды тек теоретиктерге ғана емес, іскерлік тәжірибесі бар мамандармен де таныстыру маңызды. Сонымен қатар, мотивациясын көтеру мақсатында қыздармен стилист жұмыс жасады және оларға өз ерекшеліктерін аша түсетін имидж қалыптастырды.
Қыздар ой-өрісін де қолдануды үйренеді. Біз үшін қыздарға бағдарламаны ақылға қонымды етіп, теориялық білімін қаржы, шығармашылық, іскерлік және креативтілікте қолдана білуі маңызды болды және қолымыздан келгеніне сенімдіміз.
Umay Boizhetken – ортақ пікірлестердің қауымдастығы. Мысалы, бізде 46 қыз қатысты және жоба бүгінде онлайн форматта да жұмыс істейтін қауымдастыққа айналды. Курс бағдарламасында олар топтар мен жұптарға біріктірілді, соның арқасында олар бір-біріне жоба бойынша қол ұшын берді.
– Қыздарға сабақ беретін мамандар туралы айтып берсеңіз?
– Альмира Тұрсын – жеке даму бойынша жаттықтырушы, актриса, сценарист, арт-менеджер. Мерей Мустафина – бұл мен – Қазақстандағы №1 желілік сарапшы, бизнестегі көшбасшы әйелдерге арналған Umay Global трансформациялау бағдарламасының ұйымдастырушысы. Дэвид Туганов – дизайнерлік ойлау бойынша мамандандырылған жаттықтырушы және өзгерістерді басқарудың мамандандырылған сарапшысы. Ләйлә Исламова – шешендік өнердің жаттықтырушы. Азиза Махаш – Finfit.kz сайтының негізін қалаушы, қаржы сарапшысы, тәжірибелі инвестор. Назгүл Байбакова – стиль мен тәжірибені басқару бойынша сарапшы. Данияр Медетов – FVK R&D және Consulting бастығы, мамандандырылған трекер, Бағдарлама жетекшісі – AlmaU SEI.
Біздің сарапшылар тек сарапшы емес, кәсіпкерлер. Әрқайсысы жеке кәсіпкерлік жобасын әзірлейді. Бұл өте маңызды, өйткені олар бизнестің не екенін біледі және қыздарға үйреткен дағдыларын өздері де қолдана алады.
Айтпақшы, семинарлардан бөлек, қыздар форум кездесулеріне де қатысты. Онда түрлі сарапшылар болды және көбісі Umay Global мүшелері. Яғни, жас қыздар тәжірибелі кәсіпкер әйелдермен сөйлесуге және сұрақтар қоюға мүмкіндік алды. Оның үстіне тәжірибе алмасу процесін қадағалау қызықты болды. Өйткені, тәжірибелі кәсіпкерлер де өз пайдасын алды – олар қызығушылығы бар жастар туралы білді.
– Жобаға қалай қатысуға болады?
Бағдарлама тегін және толық қолжетімді. Жобаға ену үшін конкурстан өту керек. Дегенмен, биылғы жылы бағдарлама онлайн форматта өткенін айтқым келеді. Біз бағдарламаның тұжырымдамасын жазған кезде оны үлкен лагерь форматында жоспарладық, бірақ пандемияға байланысты жоспарлар өзгерді. Келесі жылы біз Umay Boizhetken тікелей эфирде қабылдай аламыз деп үміттенеміз.
Қатысушылар не дейді?
Амина Нұрмағамбетова:
– Мен шағын Көкшетау қаласынан келдім. Өзімнің 14 жасымда балалар құқығын қорғау бойынша балалар өкілдігінің мүшесімін. Менде көптеген қызықты хоббилер болды, үнемі жаңа нәрселерге қызығушылық танытамын, бірақ бір жыл бұрын мен эпоксидті шайырмен және жаңа гүлдермен жұмыс істеу маған рахат әкелетінін түсіндім.
Шын мәнінде, Umay Boizhetken жобасына қатысу туралы шешім жоспарымда жоқ еді. Бұл туралы маған жақын досым айтты, ресми веб-сайтты зерттей келе, бұл жоба менің алға ұмтылуыма көмектесетінін түсіндім.
Umay Boizhetken бағдарламасының маусымы кезінде өзім үшін жобамда қолданатын көптеген пайдалы ақпараттармен таныстым және олар маған болашақ жобаларда көмектеседі. Жоба спикерлерімен және оның қатысушыларымен байланыс мен үшін ерекше есте қалды. Әңгімелесу барысында мен жаңа нәрсе үйреніп қана қоймай, әртүрлі және қызықты адамдармен уақытты өзімше өткізгенді ұнатамын. Жоба сарапшыларының арқасында мен бюджетті қалай басқаруға болатынын білдім, табысты әйелдердің энергиясын және мотивациясын алдым, бірегей дизайнның рөлі туралы, таңдалған киімдердің көмегімен дұрыс әсер етудің маңыздылығын білдім. Тәлімгер Руфина Абдусаламовадан бизнесті жүргізуде шағын кеңестер мен айла-амалдармен де таныстым.
Жақын арада мен өзімнің Marfa жобамды белсенді түрде дамытуды, түрлі жәрмеңкелерге қатысуды, зергерлік бұйымдардың жаңа қызықты дизайнын ойлап табуды, пайдалы жобалардың бір бөлігі болуды, өз құрбыларыма мотивация беруді және өз тәжірибеммен бөлісуді жоспарлап отырмын.
Камила Мұхаммедова:
– Мен 14 жастамын. Мен негізі Алматыданмын, бірақ қазір Нұр-Сұлтан қаласында тұрамын. Ал жобаға кездейсоқ келдім. Бір күні кешке анам маған қызықты жоба туралы айтты және маған қатысуға өтінім беруді ұсынды, мен оған келісім бердім.
Жоба барысында мен ашық болдым, бұл интроверт үшін жағымды бонус. Сондай-ақ, әртүрлі салалардан көптеген қызықты ақпаратты білдім және қазіргі уақытта олардың көпшілігін тереңірек зерттеп жатырмын.
Мен бәрінен бұрын тәлімгерлік бағдарламаны есімде сақтадым, дәлірек айтқанда, өз жобаммен жұмыс жасағандаймын. Мен мектепті бітіріп, шет. елдерге, мүмкін Канадаға, тарих пен әдебиетті зерттеу үшін, жалпы алғанда бақытты болу үшін баруды жоспарлап отырмын.
Мадина Қожабалуан:
– Мен 16 жастамын. Мен Атырау қаласынанмын. Нұрғиса Тілендиев атындағы Кіші Өнер Академиясында актер мамандығы бойынша оқимын. Көптеген халықаралық және республикалық өнер фестивалдерінің лауреатымын, онымен қоса 2021 жылы орыс тілі мен әдебиеті бойынша республикалық олимпиаданың жеңімпазы болдым. Мен әртүрлі жобаларға қатысуды өте жақсы көремін, әсіресе, жаңа мүмкіндіктер мен табысты болашаққа пайдалы дағдыларды әкелетін жобаларға қызығамын. Сондықтан мен осында Umay Boizhetken жобасындамын. Бұл жобадан басқа үшінші жыл қатысып жүрген тағы біреуі бар – «Елбасы медалі». Мен онда елшімін. 2020 жылы мен Тұңғыш Президенттің қола медалімен марапатталдым. Қазіргі таңда күміс пен алтынды иелену үшін тынбай еңбек етудемін. Қысқасы, мен үнемі даму және өз-өзін жетілдіруді қолдаймын!
Мен жобаға жарыс арқылы жеттім, онда байқаудың басталуы мен Umay Boizhetken-ге қатысушыларды іріктеу туралы ақпарат бар. Бұл жарнама «Жарқыра» атты әлеуметтік кәсіпкерлердің чатына келді, онда менің анам мүшелік етеді. Ол маған осы жоба туралы айтты, мен бірден келістім. Содан кейін біз байқауға бейнебаян түсіруге бардық. Керемет болды!
Мен әртүрлі жобаларға қатысамын, бірақ Umay Boizhetken-нің, дәлірек айтқанда, іріктеуге дайындаған бейнебаянымның арқасында көзге түстім. Бұл маған көбірек сенім мен шабыт берді. Содан кейін жобаның өзі басталды, жоба барысында біз көптеген пайдалы семинарлар, тренингтер мен мастер-класстардан өттік. Мен Umay Boizhetken-де алған дағдыларым мен білімімді өз жобаларымда қолдандым және әрі қарай қолдана беретін боламын.
Жобадан есімде ерекше қалғаны тренингтер мен семинарлар. Онда біздің жаттықтырушылар жаңа ақпаратты өте қызықты және түсінікті етіп түсіндірді, бізге пайдалы құралдар мен қазір қолданатын лайфхактарды үйретті. Жобадағы барлық жаттықтырушылар жасөспірімдермен тіл табысуды біледі, біз еркін форматта оқыдық. Әр тренинг қызықты әрі пайдалы болды. Сонымен қатар, маған тәлімгерлік бағдарлама ұнады. Ол және стартап-жобамды қорғауға дайындық, екеуі де кәсіпкерлік қызметімнің портфолиосына қосатын тағы бір тәжірибе болды.
Мен міндетті түрде бизнес құрамын және оны әртүрлі салада жүргізуді жоспарлап отырмын. Қазіргі уақытта жоспарда бизнестің үш түрі бар. Олардың басты мақсаты – адамдарға сұлулық, жайлылық пен мереке сыйлау.
Сіз жаңалықтар туралы не ойлайсыз